یکی از مهم‌ترین و شیرین‌ترین مراحل رشد کودک، از پوشک گرفتن یا آموزش دستشویی رفتن است. این فرایند معمولاً بین ۲ تا ۳ سالگی شروع می‌شود، اما هر کودک با توجه به ویژگی‌های فردی خودش زمان متفاوتی نیاز دارد. هدف این مقاله کمک به والدین عزیز است تا این مرحله را با آرامش، صبر و موفقیت پشت سر بگذارند.
از پوشک گرفتن به کودک کمک می‌کند استقلال بیشتری پیدا کند و مهارت‌های جدیدی یاد بگیرد. علاوه بر این، باعث افزایش اعتماد به نفس کودک می‌شود و بخشی از آماده شدن او برای رفتن به مهدکودک یا پیش‌دبستانی است.
قبل از شروع آموزش، بهتر است مطمئن شوید کودک شما آماده است. برخی از علائم مهم عبارتند از:
توانایی گفتن کلمات مرتبط مثل «دستشویی دارم» یا «می‌خوام برم دستشویی».
مدت زمان خشک ماندن پوشک: اگر کودک بتواند چند ساعت خشک بماند یا بعد از خواب صبحانه، پوشک خشک باشد، یعنی بدنش کنترل بهتری پیدا کرده است.
علاقه به تقلید: اگر کودک می‌خواهد مثل والدین یا خواهر و برادر بزرگ‌ترش باشد و دستشویی برود، این نشانه خوبی است.
آگاهی از اتفاقات فیزیکی: کودک ممکن است شروع به نشان دادن ناراحتی یا آگاهی از دفع ادرار یا مدفوع کند.
توانایی نشستن و برخاستن: کودک باید بتواند روی صندلی مخصوص توالت یا توالت بنشیند و برخیزد.
ایجاد یک فضای دوستانه و راحت
یک صندلی مخصوص کودک یا افزونه توالت تهیه کنید که اندازه و طراحی آن مناسب کودک باشد. این کمک می‌کند کودک احساس امنیت کند و کمتر ترس داشته باشد.
آموزش و توضیح دادن به کودک
با زبانی ساده و قصه‌وار به کودک توضیح دهید که از پوشک گرفتن یعنی چی و چه حس خوبی دارد که خودش بتواند دستشویی برود. می‌توانید از کتاب‌ها و انیمیشن‌های آموزشی هم کمک بگیرید.
ایجاد برنامه منظم
زمان‌های مشخصی را برای رفتن به دستشویی تعیین کنید، مثلاً بعد از هر وعده غذایی، قبل از خواب، یا هر دو ساعت یک بار. این باعث می‌شود کودک عادت کند و بداند کی باید برود.
استفاده از لباس مناسب
لباس‌هایی که کودک به راحتی بتواند در بیاورد، مثل شلوارک‌های کشی یا لباس‌های راحت، به او کمک می‌کند سریع‌تر به توالت برسد و کمتر دچار حادثه شود.
تشویق و پاداش دادن
موفقیت‌های کودک را با تعریف کردن، نوازش یا حتی استیکرهای رنگی و جایزه‌های کوچک جشن بگیرید. این کار انگیزه کودک را بالا می‌برد.
صبر و تحمل داشته باشید
ممکن است کودک در ابتدا موفق نباشد یا حوادثی رخ دهد. بهتر است والدین خونسردی خود را حفظ کنند و به کودک فشار نیاورند.
همیشه یک دست لباس اضافی همراه داشته باشید.
به کودک اجازه دهید خودش دستشویی رفتن را تجربه کند و کمک‌های غیر مستقیم داشته باشید.
استفاده از پوشک آموزشی یا شلوارک آموزشی (Training Pants) و توالت آموزشی می‌تواند در مرحله انتقال مفید باشد.
اگر کودک بهانه‌گیر یا مقاوم شد، چند روز استراحت بدهید و دوباره از سر بگیرید.
استفاده از کتاب‌ها و بازی‌های مرتبط با آموزش دستشویی، می‌تواند یادگیری را جذاب‌تر کند.
اگر کودک شما بیشتر از ۳ سال دارد و هیچ علاقه‌ای به دستشویی رفتن نشان نمی‌دهد یا کنترل ادرار و مدفوع ندارد، بهتر است با پزشک یا مشاور کودک صحبت کنید تا علت بررسی شود.
از پوشک گرفتن مرحله‌ای است که با صبر، عشق و حمایت والدین به راحتی قابل انجام است. هر کودکی منحصر به فرد است و نباید با کودکان دیگر مقایسه شود. با رعایت نکات بالا می‌توانید این مسیر را برای خود و کودک شیرین و موفق کنید.
